Collega met passie ‘Het mentorschap heeft me veel over mezelf geleerd’

In deze rubriek komen collega’s aan het woord over hun passie voor het vak. Met antwoord op vragen als: waarom doe je dit? Waar ben je het meest trots op? Wat vind je lastig, en waar leer je van? Deze keer Paul Pelle, fulltime mentor op De Nieuwste School in Tilburg. Volgens hem zorgt het intensieve mentorschap ervoor dat leerlingen beter in hun vel zitten. “De individuele leerling staat bij ons centraal.”

Naam: Paul Pelle 
School: De Nieuwste School
Functie: mentor
‘Het mentorschap heeft me veel over mezelf geleerd’

Waarin verschilt De Nieuwste School van een ‘reguliere’ school?

"Het voornaamste verschil is dat we veel aandacht besteden aan de individuele leerling en aan zijn of haar verwondering. Dat betekent bijvoorbeeld dat we wel aan klassikaal onderwijs doen, maar een stuk minder dan op een gewone school. Een flink deel van het onderwijs – ongeveer een derde tot de helft – wordt aangeboden in thema’s. Leerlingen doen dan zelf onderzoek naar dingen die ze interessant vinden, op voorwaarde dat dat samengaat met dingen die ze móeten leren.”

Kun je daar een voorbeeld van geven?

“Op dit moment hebben we een thema dat draait om ‘orde en wanorde’. Een leerling doet binnen dat thema onderzoek naar de Franse Revolutie, en naar revoluties in het algemeen. Hoe ontstaat een revolutie? En hoe verhouden orde en chaos zich met elkaar? Maar zo’n thema kan ook op andere vlakken naar voren komen. Zo begeleid ik momenteel twee leerlingen die allebei erg onzeker zijn en snel in de stress schieten. Samen gaan we gericht onderzoeken: hoe ontstaat die wanorde in je hoofd eigenlijk? En wat kun je doen om die te beteugelen? Zo zoeken we binnen elk thema naar vakinhoudelijke links, maar ook naar de koppeling met de individuele leerling.”

Wat spreekt je aan in het mentorschap?

“Ik krijg enorm veel energie van het contact met leerlingen, je leert elkaar goed kennen. Dat werkt twee kanten op: ik vraag leerlingen om zich open te stellen en probeer dat zelf ook te doen. Een voorbeeld? Ik vroeg leerlingen om een ‘handleiding’ van zichzelf op te stellen, alsof ze een apparaat zijn. Waar zijn ze goed in? Waar juist minder in? En wat moet je doen om het optimale eruit te halen? Uiteraard heb ik zelf het goede voorbeeld gegeven door eerst een handleiding voor mijzelf op te stellen. Als je je kwetsbaar opstelt, zijn leerlingen altijd bereid om je een spiegel voor te houden en zich vervolgens zelf bloot te geven. Dat heeft me ook veel over mezelf geleerd. Zo bleek ik altijd best wel boos te kijken. Ik ben nu bewuster bezig met mijn uitstraling.”

Een jaar of negen werk je nu als mentor. Was dit altijd al je droom?

“Ik ben eigenlijk bij toeval het vak ingerold. Aanvankelijk wilde ik sportdocent worden, maar door omstandigheden – gescheurde kniebanden, een jaar werken en reizen in Australië – kwam dat er niet meteen van. Toen ik ter overbrugging een jaar pabo deed, kwam ik via een stage terecht op de toen net gestarte De Nieuwste School. Dat beviel zó goed, dat ik er ben blijven hangen. Ik heb zelf dus nooit echt voor de klas gestaan, maar ben dus wel al negen jaar actief als leerlingbegeleider.”

Inmiddels werk je ook als trainer.

“Klopt! Buiten De Nieuwste School is er in Nederland vrijwel geen organisatie te vinden die zoveel investeert in het mentorschap. Op veel scholen is er nauwelijks tijd en ruimte voor het mentoraat, vakdocenten doen het erbij. Tegelijkertijd zien steeds meer scholen in hoe belangrijk het mentoraat is: het zorgt ervoor dat leerlingen zich gezien voelen, beter in hun vel zitten en gemakkelijker feedback ontvangen – iets wat ongewenst gedrag tegengaat en de omgangsvormen op school ten goede komt. Via het door mij opgerichte platform Mentortijd en tijdens de Loopbaan4daagse van de vereniging verzorg ik nu workshops en trainingen voor docenten en teams die meer uit het mentoraat willen halen. Ik geef tips en laat zien hoe je de vaak beperkte tijd – op sommige scholen zelfs maar één uur per week – optimaal kunt benutten.”

Nog niet klaar met het mentorschap dus?

“Zeker niet! Het eerlijke, intensieve contact met leerlingen: ik krijg er nog steeds volop energie van, elke dag weer.”