Diversiteit in de 'biotoop' OMO

Diversiteit in de ’biotoop’ OMO

Eugène Bernard, voorzitter raad van bestuur vereniging OMO

Diversiteit is actueel, en van cruciaal belang. Van verscheidenheid word je rijker omdat je ervan leert. Verscheidenheid moet je dus koesteren, en zelfs bevorderen. Het begint met het begrijpen van de ander. In het onderwijs zou diversiteit vanzelfsprekend moeten zijn. Je vertrekt immers vanuit de denkwereld/voorkennis van de leerlingen. Dan is het vanzelfsprekend dat je je medemens begrijpt, en dat begrip is onmisbaar om diversiteit te bevorderen en dus ook exclusie te ontmoedigen. Waarom lukt het dan toch niet altijd even goed om in het onderwijs vorm te geven aan diversiteit, terwijl het zo vanzelfsprekend zou moeten zijn?

Vormgeven aan diversiteit gaat kennelijk niet vanzelf. Geboden werken (meestal) niet, de oplossing moet dan ook worden gezocht in de randvoorwaarden. Zoals: stel bij werving en selectie van collega’s de sollicitatiecommissie zo divers mogelijk samen. De kans dat je dan niet ‘meer van hetzelfde’ aanneemt, maar dat er ook aandacht zal zijn voor diversiteit, neemt vanzelf toe. Uit waarnemingen in veel sollicitatieprocedures is het duidelijk geworden dat hoe diverser een commissie is samengesteld, hoe diverser de uitkomst is. Overigens: diversiteit is natuurlijk meer dan m/v. Het zou zelfs beledigend zijn voor een man of een vrouw om benoemd te worden alleen omwille van diens ‘gender’.

Diversiteit is maatschappelijk gesproken van groot belang. De medemens goed begrijpen, zodat je daarmee rekening kunt houden en daarvan kunt leren, is onmisbaar. In het bijzonder om de verdere ontwikkelingen van populisme te voorkomen, en liefst geheel terug te draaien naar een tolerante en gastvrije samenleving die ‘andersdenkenden’ waardeert in plaats van isoleert. ‘Andersdenkenden’ is een term die ik leen van Geert Hofstede. Zijn publicaties hierover zijn zeer lezenswaardig. Beginselen daaruit moeten wij aan onze leerlingen meegeven en toepassen; een andere keuze is er niet.

Een inclusieve samenleving is een samenleving waar iedereen tot zijn recht kan komen. Het maakt niet uit welke culturele achtergrond, gender, leeftijd, talenten of beperkingen iemand heeft. Diversiteit bevorderen alleen is niet genoeg; om het beste uit mensen te halen moet je je welkom en gewaardeerd voelen. Vergelijk het met de poging een aantal jaren terug om bevers uit te zetten in de Biesbosch. Die waren helaas uit het natuurgebied verdwenen door veranderingen in hun biotoop. Echter, zolang het water vervuild bleef, hadden ook de nieuwe bevers geen schijn van kans. Pas toen de belemmeringen in hun leefomgeving waren aangepast zijn bevers zich er weer thuis gaan voelen.

De ‘biotoop OMO’ is divers. Alle scholen hebben hun eigen profiel. We koesteren die verscheidenheid, maar we kunnen daar nog zeker een stap in maken als we kijken naar de samenstelling van de groep collega’s/medewerkers. Want verscheidenheid maakt ons sterk, brengt nieuwe ideeën, laat ons leren van elkaar. Het onderwijs vaart wel bij die verschillen.