Rubriek collega met passie: “Van consumptieve leerling naar productieve leerling”

In deze rubriek komen collega’s aan het woord over hun passie voor het vak. Met antwoord op vragen als: waarom doe je dit? Waar ben je het meest trots op? Wat vind je lastig, en waar leer je van?

Deze keer Martin de Blaauw, docent maatschappijleer aan het d'Oultremontcollege in Drunen. Martin haalt zijn derdeklassers van het vmbo-t uit de schoolbanken vandaan en laat ze de maatschappij ‘ontmoeten’. 25 leerlingen mochten kiezen uit een schoolgerelateerd project of iets doen voor de ouderen van woonzorgcentrum De Zandley in Drunen. “Iedereen koos voor de ouderen. Echt heel gaaf. Dat had ik niet verwacht." 

Elly Heshof en Yonneke Burgers, resp. uitvoering en bedenkster van het project             

Jij noemt het d'Oultremontcollege een echte maatschappijleer-school. Leg eens uit. 

“Daar bouwen we al heel lang aan. We hebben ons afgevraagd of we het vak nog wel op de traditionele manier wilde doceren. Onze conclusie was dat we veel meer het land in willen, letterlijk de maatschappij in. Dus we zitten regelmatig bij de Tweede Kamer, we hebben contact met de regering, we zitten regelmatig bij de provincie, de rechtbank, de politie… noem maar op.”

En vorig jaar hebben jullie een volgende stap gezet?

 “Iemand van buiten de school opperde om leerlingen te detacheren bij een verzorgingstehuis hier in de buurt. Ik dacht zelf dat de leerlingen dat awkward zouden vinden. Niet dus. De pilot die we vorig jaar deden bij woonzorgcentrum De Zandley in Drunen was een groot succes. Leerlingen vonden het geweldig. Ik schrok er gewoon van. Ik had het compleet anders ingeschat.”

Wat doen de leerlingen precies?

“De leerlingen verdelen we in groepjes van 6. Zij gaan uit zichzelf dingen doen met ouderen die   aansluiten bij wat de ouderen willen. Bijvoorbeeld wandelen, een spelletje spelen, en ook helpen in de keuken of een andere activiteit. Dat doen ze minstens drie keer. Daarna is een nieuwe groepje aan de beurt. In plaats van consumptieve leerling worden ze een productieve leerling.”

Wat wil je bereiken met dit project?

“Met dit project verenigen we allerlei werelden. De wereld zoals die in de klas is en de wereld van buiten: hoe het er in het echte leven aan toe gaat. En de wereld van jong en oud. De wereld van theorie en praktijk, et cetera.

Ze beleven het aan den lijve?

“Precies. Het maakt diepe indruk. Ze zien hoe het er aan het eind van je leven aan toe gaat. Ze praten met de ouderen. Mensen die bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog nog hebben meegemaakt. Het leert de jongeren anders naar de wereld te kijken. Ook andere aspecten komen erbij kijken. Bijvoorbeeld dat iemand die dement is niet zo maar beslissingen kan nemen. Maar ook andere kwesties, bijvoorbeeld op medisch of hygiëne-gebied. Een breed palet aan indrukken en ervaringen.”

Wat doet het met de leerlingen?

“We krijgen hele mooie reacties terug. Eentje die mij heel erg ontroerde was van een tamelijk stoere jongen die echt geraakt was doordat hij van dichtbij zag dat sommige ouderen bijna niets meer kunnen en dat ze niet meer willen leven. Hij was daar verdrietig om. Dat is pijnlijk, maar het gaat wel over de kern van het leven. Dat dingen vergankelijk zijn. Dankzij deze ervaringen verbreden de jongeren hun blik op de samenleving  en op ouderen.”

Jullie willen dit idee ook ‘verkopen’ bij andere scholen?

“Ja, de geestelijke moeder van dit project is Yonneke Burgers. Zij komt uit de liefdadigheidshoek. We willen het idee introduceren bij alle OMO-scholen. Op dit moment bezoekt zij actief scholen om ze warm te maken voor deze aanpak. Welke vorm dat precies moet krijgen, weten we nog niet. In eerste instantie willen we onze ervaringen delen zodat andere scholen daar gebruik van kunnen maken.”

Wat wil je collega’s nog meegeven?

“Uit onze pilot is gebleken dat de derdeklassers van het VMBO hiervoor de meest geschikte doelgroep zijn. Zij zijn verder in hun sociale vaardigheden maar minder ver in schoolse vaardigheden. Ik zou zeggen: daag ze uit. Je zult er versteld van staan hoeveel leerlingen hiervan leren. En het hoeft niet altijd perfect te gaan. Dit zijn ook leermomenten waar je later in de klas op terug kunt komen.”

Voor meer informatie:

m.deblaauw@doultremontcollege.nl